gas price
giorgos stamtsis

Του Γιώργου Στάμτση,

''Ένα εφικτό σενάριο για το κυπριακό φυσικό αέριο''

 

Αρχικά ας καταγράψουμε τα δεδομένα. Η ιταλική Eni και η γαλλική TotalEnergies ανακοίνωσαν πριν λίγες μέρες την ανακάλυψη περίπου 70 bcm (δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα) φυσικού αερίου στη γεώτρηση Κρόνος στην Κύπρο. Το νούμερο αυτό ίσως μάλιστα αυξηθεί, εάν οι δύο εταιρείες ανακαλύψουν επιπλέον ποσότητες στη νέα κοντινή γεώτρηση Ζευς που ξεκίνησαν πριν λίγες μέρες. Δεν είναι το μεγαλύτερο κοίτασμα που βρέθηκε στην Κύπρο, φαίνεται όμως να είναι το γρηγορότερα εκμεταλλεύσιμο. Η γεώτρηση Αφροδίτη, την οποία διαχειρίζεται η αμερικάνικη Chevron, εκτιμάται στα 120 bcm. Η ανακάλυψη έγινε το 2011, από τότε δεν έχει προχωρήσει κάτι, τον Ιούλιο όμως η Chevron δήλωσε ότι θέλει να επιταχύνει το πρόγραμμα εξόρυξης. Επίσης, η γεώτρηση Γλαύκος, με διαχειρίστρια την αμερικάνικη Exxon, ίσως είναι κοντά στα 160 bcm, αλλά στοιχεία επιβεβαίωσης δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμα.

Εάν όλα αυτά τα κοιτάσματα επιβεβαιωθούν, τότε η Κύπρος θα διαθέτει περίπου 350 bcm φυσικού αερίου. Ένα νούμερο αρκετά σημαντικό, κάτι λιγότερο από την ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Βέβαια, επειδή τα έργα ανήκουν σε διαφορετικές εταιρείες, έχουν διαφορετική ωρίμανση και δεν γειτνιάζουν όλα μεταξύ τους, είναι δύσκολη η ταυτόχρονη και συντονισμένη έναρξη λειτουργίας τους. Ας κάνουμε όμως ένα σενάριο, όχι πολύ θεωρητικό, με κριτήρια τη γρήγορη αξιοποίηση του κυπριακού φυσικού αερίου και την ενίσχυση της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε αυτό το σενάριο οι ευρωπαϊκές εταιρείες Eni και TotalEnergies επιβεβαιώνουν γρήγορα τα νούμερα για τον Κρόνο και ανακαλύπτουν επιπλέον ποσότητες στη διπλανή γεώτρηση Ζευς, φθάνοντας συνολικά στα 80-100 bcm. Όλα αυτά μέσα στο 2022. Επειδή η Ευρωπαϊκή Ένωση βιάζεται να αντικαταστήσει το ρωσικό αέριο, η γρήγορη παραγωγή από αυτές τις δύο γεωτρήσεις γίνεται ένα οιονεί ευρωπαϊκό πρότζεκτ. Οι δύο εταιρείες έρχονται σε συμφωνία με έναν Ευρωπαίο αγοραστή, ο οποίος δεσμεύεται για απορρόφηση 4-5 bcm ετησίως με εικοσαετή ορίζοντα. Το δεδομένο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον στην ΕΕ προφανώς και είναι ευνοϊκό για μια συνεργασία μεταξύ ευρωπαϊκών εταιρειών για την παραγωγή και αγορά ευρωπαϊκού φυσικού αερίου. Προκειμένου να ξεκινήσει γρήγορα η εξαγωγή του αερίου από τον βυθό της Μεσογείου, η Eni εκμεταλλεύεται την πρόσφατη εμπειρία της στη Μοζαμβίκη και το Κογκό και προχωρά σε παραγγελία πλωτού σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου. Μέσα σε 1,5-2 χρόνια ο σταθμός υγροποίησης είναι έτοιμος κι έτσι η παραγωγική λειτουργία των κοιτασμάτων ξεκινάει περίπου στα μέσα του 2024. Το πιο πιθανό δε είναι ότι η μεταφορά του υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις γεωτρήσεις στο ευρωπαϊκό λιμάνι που θα υποδείξει ο αγοραστής θα γίνεται με ελληνικών συμφερόντων πλοία, αφού σε Έλληνες εφοπλιστές ανήκει περίπου το ένα τέταρτο του αντίστοιχου παγκόσμιου στόλου.

Εάν ένα τέτοιο σενάριο υλοποιηθεί επιτυχώς, ίσως λειτουργήσει ελκτικά και για την αξιοποίηση των άλλων δύο κυπριακών κοιτασμάτων. Διασφαλίζοντας έτσι μια συνολική ποσότητα 15-17 bcm σε ετήσια βάση -και μέχρι τη δεκαετία του 2040- για την Ευρωπαϊκή Ένωση από μια ευρωπαϊκή πηγή. Αλλά όπως είπαμε αυτό είναι ένα σενάριο, όχι το πιο πιθανό αφού η υπουργός Ενέργειας της Κύπρου έχει πει ότι μάλλον μέσω Αιγύπτου θα γίνει η εξαγωγή του φυσικού αερίου, και απομένει να δούμε τους επόμενους μήνες πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα.